Việc làm Đà Nẵng

Những người thành công nhất không phải lúc nào cũng là những người tài năng nhất, mà đôi khi chỉ là những người may mắn nhất. Đây là kết quả nghiên cứu có được từ một mô hình máy tính mới khảo sát về những yếu tố tạo nên sự giàu có của con người. Nếu tận dụng tốt yếu tố này, bạn có thể tối đa hóa lợi nhuận mình thu về trên nhiều loại hình đầu tư khác nhau.

Sự phân phối của cải vật chất tuân theo một mô hình nổi tiếng, đôi khi được gọi là quy tắc 80:20. Có nghĩa là 80% của cải trên thế giới thuộc sở hữu của 20% dân số. Thật vậy, một báo cáo công bố hồi năm ngoái kết luận rằng tài sản của 8 người giàu có nhất trên thế giới tương đương với tổng tài sản của 3,8 tỷ người nghèo nhất thế giới.

Điều này dường như xảy ra ở mọi xã hội, trên mọi quy mô. Đó là một mô hình đã được nghiên cứu kỹ càng, được gọi là quy luật quyền lực, hình thành trong một loạt các hiện tượng xã hội. Nhưng việc phân phối của cải là một trong những vấn đề gây tranh cãi nhất, bởi nó đặt ra các vấn đề về sự công bằng và xứng đáng. Tại sao chỉ một số rất ít người lại sở hữu nhiều của cải đến thế?

Câu trả lời thường gặp nhất là chúng ta đang sống trong một chế độ xã hội coi trọng nhân tài, ở đó mọi người nhận được sự khen thưởng nhờ tài năng, trí thông minh, nỗ lực của họ, v.v… Theo thời gian, nhiều người nghĩ điều này đã chuyển thành mô hình phân phối của cải ngày nay, mặc dù một chút yếu tố may mắn ‘trong sáng’ có thể đóng vai trò nhất định.

Nhưng có một vấn đề với cách suy nghĩ này: mặc dù sự phân phối của cải tuân theo một quy luật quyền lực, thì sự phân phối kỹ năng của con người thường tuân theo một phân phối chuẩn đối xứng qua một giá trị trung bình. Ví dụ, trí thông minh, được đo bằng các bài kiểm tra IQ, tuân theo mô hình này. Chỉ số IQ trung bình là 100, nhưng không ai có chỉ số IQ 1.000 hoặc 10.000 cả.

Điều này cũng đúng khi nói đến sự nỗ lực, phấn đấu của mỗi người, được đo bằng số giờ làm việc. Một số người làm việc nhiều giờ hơn mức trung bình và một số người làm việc ít hơn, nhưng không ai làm việc nhiều hơn người khác đến một tỷ lần cả.

Tuy nhiên, khi nói đến “phần thưởng” cho sự cố gắng của mọi người, thì trên thực tế xã hội, có một số người thực sự có tổng tài sản trị giá gấp hàng tỷ lần những người khác. Hơn nữa, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người giàu nhất nói chung không phải là những người tài năng nhất nếu chiếu theo các thước đo khác.

Vậy thì những yếu tố nào xác định liệu một cá nhân có thể trở nên giàu có hay không? Phải chăng yếu tố cơ hội, may rủi đóng vai trò lớn hơn nhiều so với chúng ta vẫn nghĩ? Và làm thế nào để những yếu tố này, dù chúng có là gì đi nữa, nhưng vẫn có thể được tận dụng và tận dụng như thế nào để biến thế giới trở thành một nơi tốt đẹp hơn và công bằng hơn?

Giờ đây chúng ta có được câu trả lời nhờ công trình nghiên cứu của Alessandro Pluchino, nhà nghiên cứu công tác tại Đại học Catania (Ý) và cộng sự. Các nhà nghiên cứu đã tạo ra một mô hình máy tính về yếu tố tài năng của con người và cách mọi người sử dụng nó để khai thác các cơ hội trong cuộc sống. Mô hình cho phép nhóm nghiên cứu tìm hiểu vai trò của cơ hội trong quá trình này.

Kết quả của nghiên cứu này có thể thực sự khiến chúng ta ngạc nhiên. Các mô phỏng của họ tái tạo chính xác sự phân bổ của cải trong thế giới thực. Nhưng những cá nhân giàu có nhất không phải là những người tài năng nhất (mặc dù họ phải có một mức độ tài năng nhất định). Họ là những người may mắn nhất. Và điều này có ý nghĩa quan trọng đối với cách thức xã hội loài người có thể tối ưu hóa phần lợi nhuận mà họ nhận được từ các khoản đầu tư vào mọi lĩnh vực, từ kinh doanh đến khoa học.

Mô hình của Pluchino và đồng nghiệp rất đơn giản. Nó bao gồm N người, mỗi người có một mức độ tài năng nhất định (kỹ năng, trí thông minh, khả năng, v.v…). Tài năng này được phân bổ bình thường ở mức trung bình, với một độ lệch chuẩn nhất định. Vì vậy, trong mô hình này, sẽ có một số người tài năng hơn mức trung bình và một số người kém hơn, nhưng không ai là người có tầm cỡ tài năng vượt trội hơn bất kỳ ai khác.

Đây cũng là kiểu phân phối tương tự đối với các kỹ năng khác nhau của con người, hoặc thậm chí các đặc điểm như chiều cao hoặc cân nặng. Một số người có thể cao hơn hoặc thấp hơn mức trung bình, nhưng không ai có kích thước bằng một con kiến còn người khác thì cao như một tòa nhà chọc trời. Thật vậy, tất cả chúng ta đều khá giống nhau.

Mô hình máy tính lập biểu đồ cho mỗi cá nhân trong vòng đời làm việc là 40 năm. Trong thời gian này, các cá nhân trải qua những sự kiện may mắn mà họ có thể tận dụng để gia tăng sự giàu có nếu họ có đủ tài năng. Tuy nhiên, họ cũng gặp những biến cố không may mắn khiến tài sản của họ bị giảm sút. Những sự kiện này xảy ra một cách ngẫu nhiên.

Sau 40 năm mô phỏng đó, Pluchino và cộng sự xếp hạng các cá nhân theo sự giàu có và nghiên cứu các đặc điểm của những người thành công nhất. Họ cũng tính toán sự phân bổ của cải. Sau đó, họ lặp lại mô phỏng nhiều lần để kiểm tra độ chắc chắn của kết quả.

Khi nhóm xếp hạng các cá nhân theo sự giàu có, sự phân phối có thể nói là hoàn toàn chính xác như những gì chúng ta thấy trong các xã hội trong thế giới thực. “Quy tắc ‘80-20′ được tôn trọng, vì 80% dân số chỉ sở hữu 20% của cải vật chất của thế giới, trong khi 20% còn lại sở hữu 80% số tài sản còn lại,” báo cáo của Pluchino và cộng sự cho hay.

Sẽ không có gì đáng ngạc nhiên hoặc không công bằng nếu 20% số người giàu có nhất hóa ra lại là những người tài năng nhất. Nhưng đó không phải là điều xảy ra trong thực tế. Những cá nhân giàu có nhất thường không phải là những người tài năng nhất hoặc thậm chí chỉ là tiệm cận. Các nhà nghiên cứu cho biết: “Thành công tối đa không bao giờ trùng khớp với tài năng tối đa và ngược lại.”

Vậy nếu không phải là tài năng, thì yếu tố nào khác gây ra sự phân bổ của cải rất chênh lệch này? Pluchino và cộng sự tuyên bố rằng: “Mô phỏng của chúng tôi cho thấy rõ ràng rằng yếu tố đó chỉ là sự may mắn thuần tuý.”

Nhóm nghiên cứu đã minh hoạ cho nhận định này bằng cách xếp hạng các cá nhân theo số sự kiện may mắn và không may mắn, họ trải qua trong suốt 40 năm sự nghiệp của họ. Nhóm cho rằng: “Rõ ràng là những cá nhân thành công nhất cũng là những người may mắn nhất. Và những người kém thành công hơn cũng là những người kém may mắn.”

Điều đó có ý nghĩa quan trọng đối với xã hội. Chiến lược hiệu quả nhất để khai thác tối đa vai trò của vận may trong sự thành công là gì?

Pluchino và đồng nghiệp nghiên cứu vấn đề này từ quan điểm của lĩnh vực tài trợ cho nghiên cứu khoa học, một vấn đề rõ ràng là gần gũi với chính bản thân họ. Các cơ quan tài trợ trên toàn thế giới quan tâm đến việc tối đa hóa lợi tức đầu tư của họ trong thế giới khoa học. Thật vậy, Hội đồng Nghiên cứu Châu Âu gần đây đã đầu tư 1,7 triệu USD vào một chương trình nghiên cứu sự may mắn – vai trò của may mắn trong khám phá khoa học – và cách khai thác nó để cải thiện kết quả tài trợ.

Hóa ra là Pluchino và cộng sự đã sẵn sàng để trả lời câu hỏi này. Họ sử dụng mô hình của mình để khám phá các loại mô hình tài trợ khác nhau để xem mô hình nào tạo ra lợi nhuận tốt nhất khi tính đến yếu tố may mắn.

Nhóm đã nghiên cứu ba mô hình, trong đó kinh phí nghiên cứu được phân bổ đồng đều cho tất cả các nhà khoa học; được phân phối ngẫu nhiên cho một nhóm nhỏ các nhà khoa học; hoặc ưu đãi cho những người trước đó đã từng thành công trong quá khứ. Chiến lược nào trong số hai chiến lược trên là hiệu quả nhất?

Hóa ra, chiến lược mang lại lợi nhuận tốt nhất là chia đều kinh phí cho tất cả các nhà nghiên cứu. Và các chiến lược có hiệu quả thứ hai và thứ ba liên quan đến việc phân phối nguồn tiền đó một cách ngẫu nhiên cho 10 hoặc 20% các nhà khoa học.

Trong những trường hợp này, các nhà nghiên cứu có thể tận dụng tốt nhất những khám phá tình cờ mà họ đã thực hiện trong nhiều năm. Với sự nhận thức muộn màng, rõ ràng là việc một nhà khoa học đã thực hiện một khám phá rất quan trọng một cách tình cờ trong quá khứ không có nghĩa là người đó có nhiều khả năng thực hiện được một khám phá khác trong tương lai.

Rõ ràng, chủ đề này vẫn còn phải nghiên cứu thêm nữa. Còn bạn, bạn có tin vào may mắn không?